Hulp uit onverwachte hoek

Het is bekend dat uilen grote hoeveelheden knaagdieren kunnen vangen voor voedsel. Zo vangt een kerkuil er per jaar ongeveer 1.500 waarvan het overgrote deel muizen zijn en een  veel kleiner deel ratten. Met de grote ratten hebben ze moeite maar als ze vele kleine ratten weten te vangen ontstaat er minder snel een rattenplaag. Een nest met kerkuilen eten wel tot 25 knaagdieren per nacht. 

Eten torenvalken ratten? Vogelbescherming Nederland schrijft op haar website over het voedsel van de torenvalk: 

"Gespecialiseerd op kleine zoogdieren, vooral woelmuizen (zoals veldmuis, aardmuis, noordse woelmuis). Ook wel zangvogels van open land, kuikens van weidevogels, grote insecten (kevers, sprinkhanen e.d.), vooral als er geen muizen zijn."

Mannetjes torenvalk met rat als prooi.

Mannetjes torenvalk met de gevangen bruine rat.

Het gewicht van en torenvalk is afhankelijk van het geslacht waarbij het mannetje 200-230 gram en het vrouwtjes 230-275 gram weegt. Op de foto is een mannetje te zien en te herkennen aan de mooie gekleurde grijze kop en grijze staart met zwarte eindband. Het vrouwtje heeft een geheel roodbruine bovenzijde, inclusief sterk gebandeerde staart.

Muizen wegen tussen de 4 en 35 gram. Volgens de zoogdierenvereniging weegt een bosmuis tussen de 13-35 gram, een veldmuis 14-32 gram en een dwergmuis slechts 4-12 gram. Een rat weeg een factor 10 tot 20 zwaarder met 200-500 gram waarbij de volwassen manlijke bruine rat wel 600 gram kan wegen. Voor een torenvalk is een jong volwassen rat ongeveer gelijk aan zijn eigen lichaamsgewicht en is daarmee een hele grote prooi. 


Jonge bruine ratten lopen door het stro van de koeienkraamkamer.

In de literatuur staat beschreven dat torenvalken slechts bij uitzondering jonge ratten eten. Des te opmerkelijker was het toen ik bovenstaande foto van een agrariër toegezonden kreeg. Hij schreef erbij: 

"Toen ik de stal in reed met de trekker vloog de torenvalk in paniek van kraamhok tot net buiten de deur. Buiten was het maar ongeveer 10 meter met rat."

De stal is zo een 50 meter lang en via een grote schuifdeur aan de kop van de stal kan de trekken-aanhang combinatie de voergang oprijden om de koeien te voeren. Aan het eind is de ruimte waar de koeien kunnen kalven in een dik pak stro. Dat is hiernaast te zien. Vanonder de roosters komen de ratten te voorschijn om te zoeken naar voer. 

"Torenvalk kwam met rat uit het strohok vliegen toen ik de deur open deed. Ging buiten zitten en foto.."

Dat de torenvalk niet verder vloog is wel te begrijpen omdat deze rat voor de torenvalk ontzettend zwaar moet zijn geweest. Je eigen lichaamsgewicht extra tillen is voor ons al bijna onmogelijk laat staan om er zo'n 50 meter mee te vliegen. Om spreeuwen, duiven en andere vogels uit de stal te houden zijn de zijkanten van de stal afgedicht met gaas. 

"De stal is vogeldicht op een paar plekken na waar het gaas is gescheurd. Daar gaat i naar binnen denk ik. En als de deur open gaat naar buiten vliegen. Zie ik vaker.."

De foto had ik voorgelegd aan de vogelfotograaf Adri de Groot (van vogeldagboek) met de vraag of hij wel eens een torenvalk met een rat gezien had. Hij schreef mij terug:

"Ha Adrie, nooit gezien, torenvalk met rat. En dan nog wel het (kleine) mannetje."

Een voordeel van het vogeldicht maken van stallen is natuurlijk dat de spreeuwen, duiven, eenden en ander vogels de boel niet onder poepen en het voer bevuilen. Een nadeel is wel dat de roofvogels ook niet binnen kunnen komen om in de nacht de eventueel aanwezige muizen en ratten te vangen. Ik heb al vaker meegemaakt dat ik aan het beging van de rattenbestrijding in het donker een stal in liep waar de deuren van open stonden er een (kerk)uil uit kwam vliegen. Die helpen absoluut om de jonge ratten weg te vangen. 

Bronnen: vogelbescherming, zoogdiervereniging, www.vogeldagboek.nl 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.